تاریخ ایران قبل از اسلام

هووخشتره یا کواکسار(585-624 ق.م)را باید بنیانگذار واقعی دولت واحد ماد و معمار حقیقی امپراطوری ایرانیان باستان دانست.وی در همان اغاز فرمانروایی با غایله سکاها  مواجه بود.او توانست مادویس پادشاه سکاها را با تمام سرکردگانش را در یک میهمانی مست کند و همه را در عین مستی به قتل برساند.باقی مانده سکاها بدون خشونت به خدمت پادشاه ماد در امدند.اما این لمر بدان سبب بود که در نزد اینگونه طوایف احساسات قومی چندان قوی نبود و هر سر کرده ای انها را به مزدوری میگرفت.در دنبال رفع غایله سکاها در صدد بر امد سپاه خود را تحت نظمی تازه در اورد.و از سکاهای مزدور که در جنگ متحرک مهارت بسیار داشتند استفاده کند.وی بدون انکه اوقات را به بطالت بگذراند به توسعه قلمرو در داخل فلات پرداخت. اولین اقدام   عمده او توسعه یتختگاه ماد بود.هگمتانه (اکباتان)که هووخشتره میبایست انرا برای مقابله با نینوا  پایتخت اشور اماده کند هفت باروی تو در تو ان را احاطه کرده بود.چنانکه باروی هر قلعه بر باروی قلعه ی بیرونی مشرف بود.واخرین بارو که ارگ و خزانه ی پادشاه در ان جای داشت بر تمام دیوارهای دیگر مشرف بود.کنگره های ارگ طلایی بود. و باروی دیگر هر یک رنگ دیگر داشت به ترتیب:سیمین –ارغوانی-کبود-سرخ-سیاه-سفید.اداب رسوم درباری مقررر بود که عامه مردم با پادشاه رو در رو نشوند و عرض حال خود را بوسیله حاجبان به وی برسانند.یکدسته قراول هم تعین شده بود تا از شخص وی مراقبت کنند و در اجرای اوامرش بکوشند.هووخشتره برای انکه مقابله مجدد با اشور در عهد او نیز مثل دوران پدرش فراارتس منجر به شکست نشود لازم دید سپاه تازه یی به سبک لشکریان اشور بوجود بیاورد و به چریکهای طوایف که همراه سر –کردگان خویش در مواقع جنگ به اردو میپیوستند تکیه نکند.از این رو اول به تنظیم لشکر پرداخت و چنانکه هرودت میگوید:صنف سوار-صنف کماندار و صنف نیزه دار را جدا کرد.و سازمان تازه ای به سپاه خویش داد.اقدام دیگری که راه نیل به قدرت را برایش هموار کرد ان بود که توانست سر کردگان پارسی را به اظهار اطاعت وادارد و بر ضد اشور با خود همداستان کند.

این طوایف پارسی نیز از همان دوره ای که ماد به سرکردگی دیااکو جهت رهایی از یوغ اشور تلاش میکرد و حتی پیش از ان نیز برای ازادی خویش جنگیده بودند .معهذا در عهد سناخریب (681-705ق.م)در جنگ خونین خلولیا که متحدان عیلام بر ضد اشور بوجود اوردند .جنگجویان پارسی در کنار الیپی و انشان بر ضد اشور جنگیدندو سر کرده پارسی ها بایدهمان هخامنشباشد که بعدها پادشاهان پارس خود را به او منسوب میکرده اند.